Hoe signaleer je een turnblessure? Dit moet je weten als trainer!

Hoe handel jij als één van je turn(st)ers een vervelende val maakt, en een turnblessure oploopt? In de praktijk wordt er vaak direct ijs gepakt en zit een turn(st)er de rest van de les aan de kant. Vervolgens heeft de turn(st)er de daarop volgende trainingen nog  last van de val en kan nog niet volledig mee doen. In deze blog bespreken we de symptomen van veel voorkomende turnblessures en wat jij als train(st)er kunt doen.

Bij twijfel: 112

Het aller belangrijkste is dat je bij twijfel altijd 112 belt. Je kunt beter het zekere voor het onzekere nemen.

Trek direct aan de bel als een sporter niet kan belasten en de asdrukpijn, bijvoorbeeld staan op de voet of steunen op de pols, onmogelijk is. Trek ook aan de bel als een sporter direct na de val misselijk, duizelig of onwel wordt. Hieronder worden de belangrijkste alarmsignalen beschreven bij een turnblessure.

We gaan nu enkele veel voorkomende turnblessures binnen de turnsport met je doornemen:

• Kneuzing
• Spierscheur/verrekking
• Kramp
• Spierpijn

Kneuzing

Symptomen van een kneuzing zijn:

• Pijn
• Zwelling
• Niet goed of niet kunnen belasten van een lichaamsdeel
• Evt. verkleuring: rood/blauw

Wat te doen bij een kneuzing…? Pas de RICE regel toe (tot 72u na het trauma)!

Rust

Geef een pijnlijk lichaamsdeel als gevolg van een turnblessure rust. Bespreek met je fysiotherapeut hoe lang de rust duurt en wat je wel/ niet mag doen qua bewegen. Als je het lichaamsdeel geheel immobiliseert zonder dat dat noodzakelijk is kan dat ook nadelig werken. Kapsels, spieren, pezen en gewrichten worden onnodig stijf. Daarnaast bevordert bewegen de bloedsomloop en dus het herstelproces waarbij de ontsteking kan worden afgevoerd en bouwmaterialen kunnen worden toegevoerd naar het wondgebied.

IJs

IJzen reduceert de zwelling en werkt goed ter vermindering van pijnklachten. Dit kan het herstel van de turnblessure versnellen. Doe dit minimaal 10-12 minuten.

Compressie

Druk kan helpen om de zwelling te verminderen.

Elevatie

Het hoog houden van een gewricht zorgt ervoor dat de zwaartekracht helpt om de zwelling af te voeren. Dit bevordert het herstel van de turnblessure.  Een aangedane enkel die niet wordt hooggehouden kan heel dik worden omdat de zwaartekracht de zwelling in de enkel houdt.

Let op: masseer de aangedane plek nooit!

Zoals eerder is gemeld zijn o.a. enkelblessures veel voorkomend. Een verstuikte enkel komt erg veel voor. Je kunt een verstuikte enkel aan de volgende symptomen herkennen:

• Vaak klapt de enkel naar binnen.
• Zwelling aan de buitenzijde van de enkel rondom het enkelbot (laterale maleolis)
• Blauwe verkleuring rondom de buitenzijde, en in ernstige gevallen de binnenzijde van de enkel. Aan de buitenzijde duidt dit op het (in)scheuren van de enkelband en aan de binnenkant kan het duiden op een bot kneuzing waarbij structuren worden ingeklemd.

Spierscheur of verrekking als turnblessure

Er zijn drie gradaties te onderscheiden bij deze turnblessures:

Graad 1 (mild): Er zijn weinig spiervezels aangedaan. Kracht en bewegelijkheid is normaal. Pijn is aanwezig maar trekt binnen enkele dagen weg. Het herstel vindt binnen enkele weken plaats.

Graad 2: (gemiddeld): Meerdere spiervezels zijn ‘’gescheurd’’. Pijn ontstaat direct en er kan in sommige gevallen sprake zijn van zwelling. Als de spier wordt belast is dit pijnlijk en de kracht is ook verminderd. De bewegelijkheid is niet volledig. Her herstel vindt over het algemeen in 2-3 maanden plaats.

Graad 3: (zwaar): de spier is volledig gescheurd. Er is sprake van veel pijn en zwelling. De spier kan niet meer worden gebruik. Soms is een operatieve ingreep nodig. Het herstel van deze gradatie spierscheur kan enkele maanden duren.

Een deels of volledige spierscheur is dus vooral te herkennen aan pijn, zwelling en blauwvorming. Dit gebeurt vrij snel na het oplopen van de turnblessure.

Spierkrampen

Kramp herken je aan het spontaan aanspannen van een spier. Dit kan pijnlijk zijn.

Er zijn verschillende theorieën over de oorzaak van kramp. Hieronder geven we je twee verschillende oorzaken.

1. Dehydratatie: het vocht in de cellen verplaatst zich buiten de cellen. Hierdoor wordt de druk in de ruimte buiten de cellen vergroot. De zenuwuiteinden die zich in de ruimte buiten de cellen bevinden worden bedrukt. De prikkelbaarheid van de zenuwuiteinden wordt verstoort wat lijdt tot kramp.
2. Neuromusculaire reactie: er ontstaat spierkramp doordat een spier niet meer goed kan ontspannen door bijvoorbeeld vermoeidheid na training van de spier. De signalen die de spier afgeeft naar de hersenen en de hersenen aan de spier zijn verstoord waardoor de spier in de kramp schiet.