Hielpijn kan erg vervelend zijn. Hielpijn (pijn in je achtervoet) kan worden veroorzaakt door verschillende diagnoses. Allereerst is het van belang om te weten dat de achtervoet wordt onderverdeeld in 2 botdelen; je sprongbeen (talus) en je hielbeen (calcaneus). Deze worden omsloten door je enkelbanden, spieren, pezen en zenuwbanen.
Morbus Sever
Bij Morbus Sever bevindt de pijn zich in de nog niet volgroeide groeischijf in het hielbeen. Deze groeischijf bevindt zich aan de achterzijde van het hielbot. Net hierboven hecht de achillespees aan en sommige vezels lopen door tot onder de hak. De buitenste schil van het hielbeen heet de apophyse, zodat een ontstekingsreactie hiervan apophysitis calcanei wordt genoemd. Ook wel Morbus Sever.
De oorzaak hiervan is het veelal blootsvoets lopen of grote lichamelijke activiteiten zoals rennen en springen. Deze specifieke pijnklachten in de hiel komen vaak voor bij turn(st)ers tussen de 8 en 13 jaar aangezien bij hen de groeischijf nog niet is gesloten. Tijdens het turnen krijgen je voeten hoge piekkrachten te verduren. Als gevolg hiervan ontstaat er een irritatie van de groeischijf.
Een andere mogelijkheid waardoor de pijn verergerd, is de afwijkende stand van het hielbeen. Als gevolg hiervan ontstaat er een vergrote trekkracht aan de achillespees.
Diagnose Morbus Sever
Röntgenfoto’s kunnen de aandoening aantonen, maar vaak zijn de leeftijd van de jonge sporter en de plaats van de pijn al voldoende om de diagnose te kunnen stellen.
Een test om deze klacht zelf te diagnosticeren is door middel van het hielbeen te omvatten met één hand en deze als het ware samen te knijpen.
Binnen de turnsport is het vaak geen optie om de voeten minder te belasten of te wachten totdat de groeischijf is gesloten. Het is echter wel mogelijk om als kind pijnvrij te sporten door turnschoenen te dragen met elementen die de voetstand corrigeren en zorgen voor voldoende schokdemping onder de hielen.
Fasciïtis Plantaris /Hielspoor
De fascia plantaris is een dikke waaier van bindweefsel. Deze loopt van de voorzijde van je hielbeen naar de bal van de voet. Deze dikke strook van dicht weefsel helpt bij de ondersteuning van de boog van de voet. Als turner heb je een verhoogd risico op klachten aan deze peesplaat aangezien je vaak een hoge trainingsintensiteit hebt. Daarnaast zijn er vele explosieve turnelementen waarbij krachten vrijkomen die vele malen hoger zijn dan je eigen lichaamsgewicht. De voetboog is hierdoor gedwongen door te zakken waardoor deze peesplaat uitrekt. Dit is vergelijkbaar met de snaar van een boog, die uitgerekt wordt door de kracht van de boog die wil uitstrekken. Dit leidt tot kleine scheurtjes in het peesblad.
’s Nachts en tijdens rust probeert je lichaam de fascia plantaris te herstellen. Alle scheurtjes worden als het ware weer gelijmd waardoor de pees weer korter en stugger wordt. Dit verklaart het stijve gevoel en de pijn die optreden gedurende de eerste paar passen bij het opstaan. Later op de dag zal de pijn wederkeren als gevolg van overbelasting. Als dit proces van schade en reparatie zich vaker herhaalt, wordt er extra bot gevormd ter versteviging bij de aanhechting, ook wel hielspoor genoemd. Deze is alleen te diagnosticeren via een röntgenfoto.
Hielpijn, wat kun je eraan doen?
Als je hielpijn hebt is het verstandig om de voet in de ochtend voor het opstaan goed te rekken. Dit kun je doen door de bal van de voet vast te pakken en de voet naar je toe te trekken zodat je spanning voelt op de peesplaat. Een andere mogelijkheid is om met je tenen op de trap te gaan staan en de hakken naar beneden af te laten hangen. Houd dit 3 maal 10 seconden vol. Voer deze oefeningen ook uit tijdens de warming-up voorafgaand aan de training. Om de eventuele pijn na de training te verlichten kun je de voet koelen. Dit doet echter niets aan de oorzaak.
Zorg daarnaast voor dempend schoeisel met goede ondersteuning van de voetboog. Vermijd zoveel mogelijk lopen op blote voeten op een harde ondergrond.
Experts raden podotherapeutische steunzolen aan wanneer er sprake is van een afwijkende voetstand. Wanneer blijkt dat er ondanks het dragen van deze zolen in je dagelijks schoeisel toch nog pijnklachten optreden tijdens het turnen is het verstandig om aangepaste turnschoentjes met schokdemping en correctie aan te schaffen.
Achillespees
De achillespees is het uiteinde van twee samenkomende kuitspieren: de M. Gastrocnemius en de M. Soleus. Deze lange pees loopt aan de achterkant van het onderbeen naar beneden en hecht aan op het hielbeen. De achillespees verbindt de sterke kuitspieren met de voet en zorgt ervoor dat je op je tenen kan gaan staan. De achillespees is noodzakelijk om recht op te kunnen lopen.
Achillespeesklachten kunnen acuut ontstaan aangezien de turnsport veel elementen bevat met een acuut start- en stopmoment en vele spring- en draaimomenten.
Chronische klachten ontstaan vaak als gevolg van een afwijkende, hypermobiele voetstand.
Tijdens belasting zakt de voetboog te ver naar beneden en draait het onderbeen te ver naar binnen.
Als gevolg hiervan ontstaan er vergrote trekkrachten aan de achillespees met pijnklachten tot gevolg. Het is daarom erg belangrijk om de kuitspieren voor de training of wedstrijd goed te rekken, zeker wanneer het lijf een groeispurt maakt. Dit omdat de botten ten opzichte van de spieren nu harder groeien.
De pijn aan de achillespees bevindt zich meestal ter hoogte van de aanhechting op de hiel of tot 6 cm hierboven. In het acute stadium vertoont de achillespees duidelijk ontstekingsverschijnselen: roodheid, zwelling, warmte en pijn. Men spreekt over een chronische achillespeesblessure wanneer deze langer dan 6 weken aanwezig is.
Wanneer blijkt dat de afwijkende voetstand de oorzaak is van de klacht en podotherapeutische inlegzolen in de dagelijkse schoen onvoldoende baat geven is het verstandig om ook aangepaste turnschoentjes aan te schaffen.
DaviLuxe Turn Podotherapie is een podotherapie praktijk dat gespecialiseerd is in het stellen van diagnoses en herstellen van hielpijn bij turnen. Meer weten? Lees ook deze blog: enkelklachten bij turnen, wat kun je eraan doen?
