Hoe word je een goede trainer in de gym- en turnsport?

Wat maakt iemand nou een goede trainer? Met name de ambitieuze turntrainers vragen dat zichzelf weleens af. Natuurlijk is het heel erg persoonlijk wat iemand een goede trainer maakt. In dit blog artikel deel ik met je welke competenties ik belangrijk vind bij het geven van trainingen.

Enthousiasme & passie

Het begint allemaal natuurlijk met enthousiasme en passie. De meeste trainers geven namelijk training omdat ze het heel leuk vinden. En wat opvallend is in de gymsport is dat turntrainers vaak heel leergierig zijn. Je ziet in de praktijk dat trainers die heel leergierig zijn zich ook het meest ontwikkelen.

Didactiek

Een goede trainer is didactisch heel sterk. Hij weet hoe hij om moet gaan met les groepen op groepsniveau. En is in staat zijn handelen toe te passen op het individu binnen de groep. Dat betekent dat je als turncoach heel veel moet kunnen schakelen. Iedere turnster is natuurlijk anders en heeft daarom ook een andere aanpak nodig.

De manier van lesgeven verschilt natuurlijk ook nog eens per lesgroep. Want een selectie groep is heel anders lesgeven dan een recreatiegroep. En er zit ook verschil tussen lesgeven aan jongens of meisjes. De sterkere coaches zijn vaak in staat om hun lesgeefstijl aan te passen op de lesgroep en de sporters.

Methodisch inzicht van een goede trainer

Een ander kenmerk van een goede turncoach is het hebben van methodisch inzicht. Je moet natuurlijk weten hoe je een turnelement aanleert en welke stappen je kunt gebruiken om naar het einddoel te kunnen komen. De trainers die veel methodische kennis hebben, kunnen vaak ook veel makkelijker differentiëren binnen de lessen.

Creatief

Het is vaak heel fijn als je veel methodische kennis hebt. Maar daar kun je vaak weinig mee als je niet zo creatief bent. Want je moet het vaak doen met de materialen die beschikbaar zijn in jouw gymzaal/turnhal. Dus wanneer je weet welke oefeningen je kunt gebruiken, dan moet je je creativiteit nog gebruiken om de opstellingen zo te kunnen aanpassen dat ze werkbaar zijn met je eigen materialen.

Analytisch vermogen

Het hebben van analytisch vermogen is voor een turntrainer een hele belangrijke competentie. Het stelt een trainer in staat om heel snel te zien waar een fout zit in een turnbeweging.

Veel trainers hebben hier moeite mee. Dat is natuurlijk niet zo gek. Soms gaan turnbewegingen zo snel dat je niet alles in één keer ziet. Gelukkig kan je dit als coach heel makkelijk oefenen door heel veel te kijken naar de bewegingen en video’s. En tegenwoordig zijn er natuurlijk zoveel apps en programma’s die de beweging in slow-motion kunnen zetten. Waardoor jij als trainer makkelijker kan kijken naar alle technische fouten in bewegingen.

Technische kennis

Technische kennis start vaak met het weten hoe een turn element er uitziet en hoe je het aanleert. Maar vooral juist welke technische fouten in bewegingen zitten en hoe je die oplost. Er zit ook vaak nog verschil in waar de coaches opletten. Turntrainers geven namelijk een hoop feedback en technische aanwijzingen gedurende lessen. In mijn eigen optiek bedenkt een goede coach eerst of zijn feedback ook echt functioneel is. Soms roepen we als trainer maar zomaar iets zonder te bedenken of deze feedback daadwerkelijk uitgevoerd kan worden.

Technische aanwijzingen geven als goede trainer

Het geven van technisch aanwijzing is ook een vak apart. Wanneer je weet welke technische fouten er zijn, dan moet je ook nog eens weten hoe je die overbrengt bij een sporter. Iedere sporter leert anders. De een zal je aanwijzing sneller oppakken door het zien van een voorbeeld. De ander heeft het juist nodig om te voelen wat hij moet doen. En de ander heeft weer voldoende aan verbale feedback. Een goede coach weet precies welke aanpak past bij de sporter en is in staat hiertussen te schakelen.

Organisatievermogen

In de praktijk zie je veel verschil tussen coaches die sterk zijn in één op één coaching en weer andere die op groepsniveau lesgeven. Binnen de gym sport geef je vaak les aan meerdere sporters tegelijk waardoor je ook een organiserend vermogen moet hebben. Meestal zie je ook dat coaches die organisatorisch sterk zijn de sporters ook meer in beweging brengen. Hier zie je meestal ook een hogere les intensiteit. Nu is het natuurlijk niet zo dat sporters per se meer leren bij een hoge intensiteit. Echter, ze zullen zeker meer leren dan bij je lessen waar veel stil wordt gezeten.

Veiligheid in de les van een goede trainer

Op zich is het bij turnlessen logisch dat je de les veilig houdt. Maar veiligheid draait om veel meer dan alleen maar zorgen dat er geen ongelukken gebeuren. Je hebt namelijk ook de mentale veiligheid en de fysieke veiligheid.

Als we kijken naar de fysieke veiligheid dan zorgt een goeie coach ervoor dat er weinig blessures zijn. Of dat blessure snel hersteld worden door het programma aan te passen op de blessures. Qua mentale veiligheid zorgt de coach voor een goede les sfeer en heeft aandacht voor een positief leefklimaat.

Omgaan met niveau verschillen

Een uitdaging binnen het turnen is vaak het omgaan met niveauverschillen. Zo heb je in de lessen dikwijls veel verschillende niveaus en leeftijden. En wanneer je deelneemt aan wedstrijden heb je ook nog eens te maken met veel verschillende niveaus van wedstrijdoefenstof. De trainers die veel methodische kennis hebben en organisatorisch sterk zijn kunnen vaak goed omgaan met de niveauverschillen in de les.

Evalueren

Een van de allerbelangrijkste competenties is voor mij het evaluatie vermogen van een trainer. Een goede trainer evalueert zijn les en zijn handelen na een training. En bedenkt hoe hij dit de volgende keer nog beter kan aanpassen voor een volgende keer. Daarom denk ik ook dat een echt goede trainer voor zijn gevoel nooit een volledige 10 kan halen met lesgeven.  Hij/zij kijkt vooral naar wat er in een les goed ging en wat er eventueel nog beter kan om het beste leerresultaat te creëren voor sporters.

Trainertips

Kun je als trainer tips gebruiken voor je eigen turntrainingen? Neem dan eens het kijkje op het platform van Beter Turnen of volg een van de (online) bijscholingen.

Ook ben ik natuurlijk benieuwd wat jij de belangrijkste competenties vindt van een turncoach! Laat het me weten in de reacties.