Een vraag van vele trainers: hoe maak je een jaarplanning als turncoach?

.Hoe maak je als turncoach een jaarplanning? Een vraag die vele turntrainers zich stellen. Het is ook iets dat je meteen meekrijgt als je een opleiding volgt als turntrainer. Waarbij de ene turncoach helemaal geen jaarplanning maakt besteedt de andere per jaar heel wat uurtjes om zijn jaarplanning bij te werken en bij te houden. We gaan het hebben over hoe je dat kan doen en waarom het zo belangrijk is.

Het nut van een jaarplanning

We gaan beginnen met het bekijken waarom je een jaarplanning zou maken en waarom dat handig is voor jezelf als turncoach. Het geeft jezelf natuurlijk een structuur in de eerste plaats. Een jaarplanning kun je op veel verschillende manieren maken, daar is niet per se een vast model voor. Je kan dus zelf kijken hoe je deze maakt. Het is in ieder geval goed om te starten met alle data in een schema te zetten. Daarnaast kun je een kolom maken waarin komt te staan welke trainers er bij welke les aanwezig zijn.

Betere leskwaliteit

Je krijgt er vaak betere kwalitatieve lessen met een jaarplanning. Doordat jij je trainingen beter inricht en goed op elkaar afstemt, zorg je ervoor dat dezelfde elementen en toestellen minder vaak voorkomen in je training en dat ze goed op elkaar aansluiten. Hierdoor kunnen turners steeds eenvoudiger nieuwe dingen leren in je lessen. Daarnaast geeft het ook meer veiligheid, als je namelijk altijd dezelfde lessen aanbiedt waarbij je bijvoorbeeld heel vaak gaat hangen aan toestellen, bestaat er een hogere kans op blessures. Dus wanneer je een jaarplanning hebt, weet je wat je de afgelopen tijd hebt gedaan. En wat je de komende lessen gaat doen.

Hierdoor kun je je lessen veel beter met elkaar afstemmen, zullen je lessen kwalitatief hoger zijn en daarmee veiliger voor je sporters. Daarmee komt er ook vaak meer niveau groei; de turners kunnen sneller leren omdat de lessen goed op elkaar afgestemd zijn. Daar kun je natuurlijk in spelen met je kernen en ook in je periodisering die je hebt.

Hoe ziet een jaarplanning er uit?

We nemen enkele templates die we hebben gemaakt, met je door.

Deze template is voor recreatiegroepen, maar kun je eventueel ook voor andere groepen gebruiken. In dit overzicht kan je bijvoorbeeld de beginsituatie van je lesgroepen zetten, je kan er je doelstellingen mee bepalen van een bepaalde periode en je kan zien dat je hier verschillende weeknummers hebt waarbij je ook vakanties kan inplannen.  Afhankelijk van hoeveel kernen je gebruikt in je lessen kan je die zelf indelen. Het werkt als een standaard template dat ook vaak wordt gebruikt voor de KNGU opleidingen. Als je daarmee bezig bent adviseer ik je om met twee kernen te werken. Daarbij geef je aan in welke periode je zit, bijvoorbeeld een voorbereidingsperiode of werk je misschien toe naar een meetmoment met diploma-turnen.

Specificeren

Je geeft verder aan op het template welke inleidingen je geeft. Je kan er bijvoorbeeld enkel het woord ‘warming-up’ neerzetten, maar je wil ook specificeren wat voor soort warming-up je gaat geven. Anders heb je straks 10-20 keer ‘warming-up’ staan en is het niet echt specifiek. In deze template is er een kern 1 en een kern 2, waarbij je bij kern 1 over het algemeen nieuwe dingen aanleert, hier is vaak de concentratie wat hoger.

Bij kern 2 kies je er vaak voor om meer te herhalen. Dan heb je het slot, dat is de afsluiting van de lessen. Hierbij geldt hetzelfde als bij de warming-up. Hier zet je ook niet alleen maar ‘eindspel’ neer, maar je zet neer wat voor eindspel je gaat doen en waar de focus op ligt. Het laatste stukje zijn de aandachtspunten. Dat gaat bijvoorbeeld over het meegeven van een briefje of bepaalde opmerkingen. Als bijvoorbeeld de vakantie eraan komt geef je een briefje mee dat het vakantie is. Je kan daarin ook aangeven wanneer de volgende lessen gaan plaatsvinden.

Periodisering

Je ziet ook meteen dat je verschillende periodes hebt. Zo kun je ook een klein beetje werken aan je periodisering. Bij onderstaande template zie je ook staan dat, mocht je bijvoorbeeld één training per week geven, je ervoor kunt kiezen om eerst te tellen hoeveel lessen je tot je beschikking hebt. Als je weet hoeveel lessen per jaar je hebt, weet je vervolgens ook hoeveel kernen je gaat aanbieden en hoeveel inleidingen en eindes je hebt.

Op die manier kun je tellen hoeveel leskernen je tot je beschikking hebt. In dit geval werken we met twee kernen en we hebben bijvoorbeeld 42 weken per jaar aan te bieden voor onze leden. Hierdoor weet je dat we 84 kernen kunnen aanbieden aan onze leden. Dus als ik weet dat ik 84 kernen heb kan ik voor mezelf bepalen hoeveel kernen ik wil besteden aan bijvoorbeeld ringzwaaien.

Wat we vaak zien is dat trainers beginnen met de eerste week en ze deze gaan invullen. Dan starten ze met ringzwaaien en er komt daarna weer ringzwaaien terug, en voordat je het weet heb je hier al misschien 20 keer ringzwaaien ingevuld. Terwijl als je eerst kijkt hoeveel kernen je hebt en je deze gaat verdelen in de thema’s die jij belangrijk vindt voor het komende jaar – misschien heb je wel 20-30 thema’s – maakt daar dan eerst een verdeling in. Vervolgens ga je die pas invoegen in je jaarplanning, dan is de kans heel groot dat het mooi verdeeld is in plaats van als je bovenaan begint en het vanuit niks gaat invullen. Dus ik zou je zeker adviseren om eerst te kijken hoeveel kernen en inleidingen je beschikbaar hebt voor je trainingen in je turngroepen.

Meerdere jaarplanningen

Zoals ik al aangaf kan je natuurlijk meerdere jaarplanningen maken. Ik zal hieronder een ander voorbeeld laten zien. Zelf heb ik ook heel veel gespeeld met de variaties van de jaarplanningen die er zijn. Deze onderstaande gebruik ik in het algemeen voor de selectie groepen. Het hangt er ook van af wat voor lesgroep je hebt in je selectiegroepen en of je bijvoorbeeld met dezelfde leeftijden werkt en met meer trainers. Daarbij kan je ook de complexiteit van de jaarplanning ook aanpassen.

Hierbij zie je een microplanning, dit is meer de les zelf dus per les of een week. Wanneer je naar een jaar kijkt, gaat het meer over een macroplanning. Je ziet hierboven de tijden van de trainingen staan, hoeveel toestellen we daarvoor hebben gekozen en welke lesgroep erbij zit. Je ziet dat er meer lesgroepen zijn in een jaarplanning, zo wordt je jaarplanning iets complexer. Mocht je nu voor het eerst een jaarplanning maken, zou ik adviseren om met de recreatieve template te starten, voordat je doorgaat met de selectie. Afhankelijk van je groep kan je kiezen welke je daarvoor gebruikt.

Het gebruik van afkortingen

Ik werk ook vaak met periodes voor binnen de  periodisering, zoals je ziet in de afbeelding hierboven. In dit geval hebben we daar een afkortingingen voor. Als we ervoor kiezen dat we willen werken aan de basisperiode (B) of de elementenperiode (E) wanneer we nieuwe elementen gaan aanleren, wanneer er wedstrijden (WP) zijn, wanneer er vakanties (VAK) zijn, enz. Welke oefeningen je aanbiedt of wanneer je vooral werkt aan oefeningen vlak voor de wedstrijden. Waar ligt het accent op; op die manier kun je je jaarplanning specificeren.

In dit geval hadden we een jaarplanning waarbij er meerdere trainers lesgaven in een zaal. Hierbij konden we ook voor elkaar aangeven wanneer welke trainer beschikbaar was. We hebben een hoop trainers en we wisselen ook vaak met trainers in de lessen, afhankelijk van wanneer er een trainer komt. Zo konden we ook onze eigen naam invullen bij de trainer en de wens aangeven welke lesgroepen waar we wilden lesgeven. Dus we hebben de beschikbaarheid van de trainers hierin meegenomen.

Basisperiode in de jaarplanning

Je ziet in de periodisering wanneer we werken aan de basisperiode na de zomervakantie. En wanneer we nieuwe elementen gaan aanleren, wanneer er wedstrijden komen. Het is natuurlijk afhankelijk van jouw keuze als trainer aan welke wedstrijden jij wil meedoen. Aan de hand daarvan kan je ook je jaarplanning gaan inrichten. Wij kozen ervoor om met thema’s te werken per lesdeel.

Je hebt ook trainers die ervoor kiezen om een toestel te gebruiken en meerdere elementen of willekeurige elementen te trainen met het toestel. Ik ben meer voorstander van een thema te kiezen, omdat je die methodisch mooi kunt uitwerken en je aan de hand van het thema je lesgroep daarmee helpt, in plaats van dat je willekeurig een toestel pakt. Terwijl we als we naar wedstrijden toegingen wat meer algemene dingen deden. Voordat we met wedstrijden bezig waren wou ik wel dat we vooral methodisch bezig waren. In dit geval namen we er ook een stukje lenigheid bij en eventueel een stukje kracht. Wat je bij de andere planning ook zag is het stukje opmerkingen dat je kunt toevoegen.

Zoeken naar de juiste jaarplanning

Ik kan me voorstellen dat als je deze planning ziet en je nog niet eerder een jaarplanning gemaakt of ermee gewerkt hebt, het er misschien best wel complex uitziet. Hierbij een planning die hetzelfde is opgesteld als de jaarplanning van de recreatiegroepen.

Ik heb hierbij eerst gekeken welke opties qua training we tot beschikking hebben. Ik heb geteld hoeveel weken we hebben voor de trainingen en hoe lang de groepen trainen. Bijvoorbeeld onze jong talenten trainen we korter dan onze A- en B-selectie. Dus daar staan ook minder uren ter beschikking. Dat zie je hierboven  aan de zwarte boxjes.

Dus ik wist hoeveel trainingsuren de lesgroepen hadden en hoeveel kernen we konden behandelen. Ik heb eerst gekeken naar wat ik belangrijk vind, welke toestellen of welke turnelementen ik belangrijk vind om het komende jaar aan te leren. En waarop we ons gaan focussen. Per lesgroep is er ook een andere soort focus aanwezig. Daarom heb ik eerst gekeken hoeveel ik tot mijn beschikking heb, hoeveel kernen ik heb, welke turnelementen ik belangrijk vind die er geleerd moeten worden, ten opzichte van wat we vorig jaar hebben aangeboden. Aan de hand daarvan ben ik uiteindelijk de lesuren gaan indelen. Dat zorgt ervoor dat je ook weer minder overlap hebt op elkaar en dat het beter op elkaar aansluit.

Samen de jaarplanning invullen

Wat ik later ook gedaan heb als trainer is dat ik de jaarplanning niet alleen zelf ben gaan invullen. Veel trainers hebben de neiging om alle lessen zelf te bepalen en de baas te zijn. Te laten weten wat er moet gebeuren. Zelf heb ik dit gevoel ook sterk. Later heb ik turners er meer bij betrokken en heb ik aan hen gevraagd wat ze belangrijk vinden om het komende jaar te leren. Aan de hand van die wensen heb ik de jaarplanning ingevuld.

Ik heb ook de jaarplanning en een blanco vel van een conceptversie erbij gepakt en hen zelf dingen laten invullen. Op die manier zie je dat er veel meer eigenaarschap zit in de turnles. Als je vervolgens je jaarplanning gaat uitvoeren werkt het veel beter dan wanneer jij het als trainer allemaal opstelt en alles bepaalt. Ik zou je dus ook zeker aanraden om je lesgroepen hierbij te betrekken als ze daaraan toe zijn en er oud genoeg voor zijn.

Aan de slag

Wil je graag aan de slag gaan met jaarplanningen heb ik nog een paar tips.

• Als je een jaarplanning maakt, zorg er dan ook voor dat je niet per se altijd alles uitvoert wat erop staat. Gebruik het dus als leidraad en pas aan waar het nodig is.
• Stel je jaarplanningen bij, je kan er ook voor kiezen om een jaarplanning per periode te maken. Deel hem bijvoorbeeld in vier delen en maak eerst periode 1, dan periode 2 en op die manier ga je daarmee door. Je kan er ook voor kiezen om bijvoorbeeld naar vakanties toe te werken.
• Je kunt ook eerst de jaarplanning maken en daarna ga je het verdelen per kwartaal of tot aan de vakanties.Een vakantie is ook een mooie tijd voor jou als trainer want dan heb je meer tijd om een jaarplanning te evalueren en bij te stellen waar het nodig is.

Zoals ik eerder al aangaf kunnen turners erover meedenken en daardoor is het eigenschap van de lesgroepen veel groter. Wanneer er meer eigenschap is, is de kans ook veel groter dat ze goed meewerken in je lessen. Daardoor krijg je uiteindelijk ook een hoger niveau met je lesgroepen. Je kan er ook voor kiezen om de jaarplannen van achter naar voren in te plannen. Dus in plaats van dat je bij week 1 begint en dan gaat doorwerken naar het einde van de jaarplanning ga je eerst kijken hoeveel lesuren je hebt, welke thema’s je wil aanbieden en of ze netjes verdeeld zijn. Vervolgens ga je ze pas inplannen in de jaarplanning, dus dan plan je meer in vanuit de beschikbaarheid.

Beter iets dan niets

Wat ik je nog heel graag wil meegeven, zeker voor trainers die een hekel hebben aan jaarplanningen maken en dit liever laten liggen.  Je kunt beter een werkbare jaarplanning hebben, ook al is deze heel beperkt, dan helemaal geen planning. Of erger, een onwijs uitgebreide die je vervolgens helemaal niet gebruikt. Zorg er dus voor dat je in ieder geval een jaarplanning maakt. Verdeel de planning eventueel in stukjes per periodisering en ga er dan mee aan de slag. Als je nog geen gebruik maakt van een jaarplanning is het zeker een aanrader om dit wel te gaan doen.

Tot slot

Ik hoop dat je iets aan de tips hebt gehad voor het maken van een jaarplanning. Wellicht ben je wat enthousiaster geworden om er één te maken. Mocht je meer informatie willen hebben, hebben we ook altijd downloads op onze website. Hier kun je verschillende content vinden die je meer inspiratie kunnen geven.

Mocht je lid zijn van Beter Turnen hebben we op ons platform coachings methodes staan, onder andere om een jaarplanning te maken. We hebben hier onder andere de templates uit deze blog staan, als download. Zo kun kan je meteen alles heel makkelijk invullen. Er staan wat voorbeelden en tips erbij zodat je in ieder geval met gemak een jaarplanning kunt maken. Andere coaching methodes vind je ook op het platform.

Ik hoop dat je er iets aan hebt gehad, en ik wens je heel veel succes met het maken van een jaarplanning!