Wat is het belang van reflecteren op je eigen lessen
10 maart 2025 
6 min. leestijd

Wat is het belang van reflecteren op je eigen lessen

Je zit in op de fiets op weg naar huis vanuit je training. Je neemt de training nog even door en je baalt van een bepaald toestel. Je had allerlei oefenvormpjes bedacht en wilde er mee aan de slag gaan. Maar helaas bleken de helft van de oefenvormpjes echt te moeilijk voor de groep. Toch verkeerd ingeschat. Het niveau van de groep lag wat lager dan jij in gedachte had.

Je kan dit naast je neerleggen en denken, ach ja, soms heb je van die lessen, maar het is juist goed om hierover na te denken. Waar is er misgegaan? Heb je het op kunnen lossen op dat moment of was je even helemaal de draad kwijt. Hebben de kinderen er iets van gemerkt? Of zijn ze lekker door gegaan? Allemaal vragen die je voor jezelf zou kunnen beantwoorden. Dit is niet slecht, het maakt je juist beter als trainer.


Wat maakt een les een goede les?


 
Een goede les begint voor mij met het juiste evenwicht tussen structuur en flexibiliteit. Het is belangrijk om vooraf te weten welke doelen ik wil bereiken, maar tegelijkertijd moet ik ruimte hebben om in te spelen op de dynamiek van de groep. In een turntraining moet ik in staat zijn om zowel techniek als plezier te combineren.

Wat voor mij een goede les maakt, is niet alleen dat de kinderen nieuwe vaardigheden leren, maar ook dat ze met plezier deelnemen. Dit zie je terug in hun energie, enthousiasme en betrokkenheid. Als ik zie dat de kinderen actief deelnemen, nieuwsgierig zijn naar de volgende oefening en soms zelfs "uit zichzelf" iets nieuws proberen, weet ik dat ik op de goede weg ben.

Daarnaast is het belangrijk dat ik voldoende variatie aanbreng in de oefeningen. Kinderen hebben verschillende leermethoden en het is essentieel om de les af te wisselen tussen verschillende soorten activiteiten: van individuele oefeningen tot groepsspelletjes, en van technische drills tot momenten van ontspanning. Deze afwisseling houdt niet alleen hun aandacht vast, maar zorgt er ook voor dat elke leerling op zijn of haar eigen manier kan leren.

Betrokkenheid van kinderen


 
De betrokkenheid van kinderen is voor mij een belangrijke graadmeter voor het succes van de les. Het is gemakkelijk om te zien wanneer kinderen echt gefocust zijn op wat ze doen. Vaak zie ik dat hun ogen beginnen te stralen wanneer ze iets nieuws leren, of wanneer ze trots een oefening uitvoeren die ze eerder niet konden. Dit is voor mij een teken dat ze niet alleen de beweging begrijpen, maar ook plezier hebben in het proces.

Daarnaast merk ik aan hun lichaamstaal wanneer kinderen hun grenzen opzoeken. Als ze geconcentreerd zijn, vaak kleine aanpassingen maken en durven te falen zonder te stoppen, weet ik dat ik de juiste uitdaging bied. Het is belangrijk om een veilige omgeving te creëren waarin kinderen zich niet bang voelen om fouten te maken. Dit geeft ze vertrouwen en moedigt ze aan om zich verder te ontwikkelen.

Wat ik ook merk, is dat kinderen de coach vaak zoeken voor bevestiging of extra uitleg. Wanneer ze een vraag stellen of hun uitvoering willen verbeteren, weet ik dat ze daadwerkelijk geïnteresseerd zijn en actief deelnemen aan het leerproces.


Uitdaging en succes


 
In mijn lessen probeer ik altijd de balans te vinden tussen uitdaging en succes. Te veel uitdaging kan leiden tot frustratie, terwijl te weinig uitdaging kan zorgen voor verveling. Als ik een oefening introduceer, let ik erop dat deze uitdagend is, maar niet onmogelijk. Ik wil dat de kinderen zich een beetje "oncomfortabel" voelen, maar niet zozeer dat ze het idee hebben dat ze het nooit zullen kunnen.

Bijvoorbeeld, stel dat ik de kinderen een nieuwe radslag leer. In eerste instantie kunnen ze moeite hebben om hun benen goed te plaatsen, maar als ik ze ondersteun en positieve feedback geef, zie ik vaak dat ze snel vooruitgang boeken. Het moment waarop ze eindelijk hun radslag goed kunnen uitvoeren, is altijd een bijzonder moment voor zowel de kinderen als voor mij als trainer. Het geeft hen het gevoel van succes en bereikt vertrouwen, wat hen weer motiveert om verder te proberen.

Een andere manier waarop ik de uitdaging manage, is door verschillende niveaus aan te bieden. In plaats van iedereen dezelfde oefening te laten doen, bied ik vaak opties aan: een makkelijkere variant en een moeilijkere. Dit zorgt ervoor dat alle kinderen, ongeacht hun niveau, zich uitgedaagd voelen, maar niet ontmoedigd worden. Het is mooi om te zien dat, naarmate ze meer oefenen, de kinderen hun niveau verhogen en nieuwe vaardigheden leren.

Moeilijke momenten: Wat leer ik van fouten?


 
Niet elke les gaat zoals gepland. Soms lukt een oefening niet meteen, of het niveau van de kinderen blijkt lager of hoger te liggen dan ik dacht. Deze momenten kunnen frustrerend zijn, maar ze bieden ook een kans voor groei – zowel voor de kinderen als voor mijzelf.

Bijvoorbeeld, tijdens een les merkte ik dat een bepaalde oefening (bijvoorbeeld het salto draaien) veel te moeilijk was voor een aantal kinderen. Ze raakten gefrustreerd en begonnen zich terug te trekken. Op dat moment besloot ik de oefening aan te passen: in plaats van ze meteen de salto te laten doen, werkte ik met ze aan een voorbereidende oefening die hen het vertrouwen gaf om langzaam naar de salto toe te werken. Het resultaat was geweldig – na deze aanpassing gingen ze niet alleen met plezier aan de slag, maar zagen ze ook vooruitgang.

Van dit moment leerde ik dat het belangrijk is om flexibel te zijn en snel aanpassingen te maken als de kinderen niet vooruit kunnen. Het is niet erg om iets te verkleinen of te vereenvoudigen; de focus moet altijd liggen op het ontwikkelen van vaardigheden op hun eigen tempo.


De interactie tussen trainer en kinderen


 
Als trainer probeer ik altijd een persoonlijke band op te bouwen met de kinderen, zodat ze zich gezien en gehoord voelen. Dit is niet alleen belangrijk voor hun motivatie, maar ook voor het creëren van een veilige leeromgeving. Een kind dat zich op zijn gemak voelt, zal sneller durven falen en opnieuw proberen, wat essentieel is voor hun ontwikkeling.

Ik zorg ervoor dat ik naast de technische uitleg ook momenten van positieve feedback geef. Wanneer ik kinderen zie verbeteren, laat ik ze dat weten en prijs ik hun inzet. Tegelijkertijd probeer ik op een constructieve manier te reageren op de momenten waarop ze het moeilijk hebben. Door dit te doen, merk ik dat kinderen zich meer op hun gemak voelen om fouten te maken, omdat ze weten dat fouten een normaal onderdeel van het leerproces zijn.

Eigen groei als trainer: Wat heb ik geleerd?


Reflecteren op mijn eigen lesgeven is minstens zo belangrijk als reflecteren op de voortgang van de kinderen. Elke les biedt nieuwe inzichten en kansen om mijn aanpak te verbeteren. Bijvoorbeeld, ik heb geleerd om geduldiger te zijn en beter in te schatten wanneer een kind behoefte heeft aan meer ondersteuning. Soms is het niet de oefening die te moeilijk is, maar het zelfvertrouwen van het kind dat versterkt moet worden.

Door regelmatig terug te kijken op mijn lessen, kan ik ook mijn eigen methoden en technieken verbeteren. Ik zie wat goed werkt en waar ik misschien nog effectiever kan zijn. Het is niet alleen belangrijk om te focussen op de kinderen; ik probeer ook steeds te groeien als coach.


Conclusie: Leren, groeien en plezier


 
Een goede turnles draait voor mij om meer dan alleen techniek – het gaat om het creëren van een omgeving waarin kinderen zich veilig voelen, plezier hebben, en tegelijkertijd groeien. Het proces van reflecteren helpt mij om te begrijpen wat goed gaat en waar ik verbeteringen kan aanbrengen. Als trainer moet je flexibel en geduldig zijn, maar bovenal moet je plezier hebben in het proces van het begeleiden van kinderen. Want uiteindelijk draait het allemaal om het plezier in de sport en de kleine overwinningen die kinderen behalen – zowel in hun fysieke vaardigheden als in hun zelfvertrouwen.

Over de schrijver
Martine Viergever is een gepassioneerde turntrainer. Ze is moeder van drie kinderen die zelf fanatiek turnen en deelt haar kennis en ervaring door middel van inspirerende blogs en turnprogramma's.
Reactie plaatsen