Om te begrijpen waar de sport parkour en freerunning vandaan komt en hoe wij dit vervolgens toe kunnen passen in onze lessen als freerun docent, is het belangrijk om de geschiedenis van de sport in te duiken. In dit artikel lees je meer over de achtergrond en hoe je het kunt toe passen in je eigen freerun lessen.
Georges Hébert
Georges Hébert (geboren in Parijs, 27 april 1875 – Tourgéville, 2 augustus 1957) was een Frans marineofficier. Hij was de bedenker van de sportbeoefening “méthode naturelle”, ook “hébertisme” genoemd.
Hébert ontwikkelde deze eigen manier van lichamelijke oefening met als doel zijn manschappen op fysiek en moreel gebied zodanig te sterken dat ze volledig waren aangepast aan elk denkbare obstakel in de buitenlucht. Er werd getraind op snelheid, explosiviteit, weerstand en kracht. De uit te voeren onderdelen waren onder andere lopen, balanceren, zelfverdediging, zwemmen, rennen, springen, klimmen, gewichtheffen, werpen en voortbewegen op handen en voeten.
Door zijn achtergrond bij de marine gebruikte Hébert op zijn parcours soms hindernissen gebaseerd op de obstakels die te vinden waren op het scheepsdek. Na de ontwikkeling in de oorlog werd het de standaard voor lichamelijke training bij de Franse krijgsmacht. Veel militaire oefenbanen in Frans Canada en Europa worden tegenwoordig nog steeds hébertismebanen genoemd.
Raymond Belle
Één van de leerlingen van het Hébertisme was de wees Raymond Belle die na het verliezen van zijn vader opgroeide in een militair weeshuis. Hij nam zichzelf voor om harder te trainen dan wie dan ook. Zodat hij nooit een slachtoffer kan zijn en leerde zichzelf om sterk genoeg te zijn om iedere situatie aan te kunnen (ètre fort pour ètre utilité). Uiteindelijk ging Raymond Belle het leger in en heeft daarna gewerkt voor de franse brandweer in Parijs. Hij kreeg een zoon: David Belle.
David Belle
De zoon van Raymond, David Belle, werd geboren in 1973. Hij experimenteerde met atletiek en gymnastiek, maar raakte steeds meer ontevreden over zowel school als de sportclubs. Naarmate hij ouder werd, begon hij de krantenknipsels te lezen over de daden van zijn vader en werd steeds nieuwsgieriger naar hoe zijn vader zichzelf heeft ontwikkeld om deze prestaties te behalen. Door gesprekken met zijn vader realiseerde hij zich dat hij op zoek was naar een middel om vaardigheden te ontwikkelen die hem van pas zouden komen in zijn leven, in plaats van alleen maar te trainen om een bal te trappen of bewegingen uit te voeren in een zachte, bematte binnenomgeving.
Door gesprekken met zijn vader leerde David over deze manier van trainen die zijn vader “parcours” noemde. Hij hoorde zijn vader praten over de vele herhalingen die hij had gedaan om de beste manier te vinden om dingen te doen. Hij leerde dat voor zijn vader training geen spel was, maar iets dat van vitaal belang was om hem te laten overleven en de mensen om wie hij gaf te beschermen. David besefte dat dit was waarnaar hij op zoek was en daarom begon hij op dezelfde manier te trainen. Na een tijd vond hij het veel belangrijker voor hem dan scholing en hij gaf zijn andere verplichtingen op om al zijn tijd te concentreren op zijn training.
De sportbeoefening van het Hébertisme was lange tijd nauwelijks bekend, maar kreeg nieuw leven dankzij David Belle. David trainde in de eerste instantie alleen maar vond later al snel gelijkgestemden in de sport waaronder zijn neven en een paar vrienden. Hij ontwikkelde samen met deze groep vrienden (later bekend als de “Yamakasi”) een specifieke manier van trainen die de naam l’ art du deplacement kreeg (de kunst van het verplaatsen).
Ontstaan van Freerunning
Na vele jaren trainen, ontwikkelen en verschillende tv-optredens kreeg de sport steeds meer bekendheid en begon de Yamakasi uit elkaar te groeien. David Belle wilde doorgroeien tot acteur en Sebastian Foucan (een ander lid van de Yamakasi) wilde liever lesgeven en deze vorm van bewegen coachen. Ze besloten beide de groep Yamakasi te verlaten.
Sebastian Foucan besloot naar Engeland te gaan om daar Parcours te gaan coachen. Eenmaal daar, kreeg hij al snel de vraag om mee te werken aan een documentaire over zijn sport. Het iconische ‘Jump Britain’. De producent van deze documentaire vond parcours een lastig woord en was bang dat het engelse publiek dit niet zou begrijpen. Hij veranderde het woord parcours in het woord Freerunning.
Definitie van Parkour
Volgens Williams Belle zijn de filosofieën en theorieën achter parkour een integraal aspect van de kunst, waar vele niet-beoefenaars nooit aan zijn blootgesteld. Belle zegt dat hij mensen traint omdat hij wil dat het “leeft” en “dat mensen het gebruiken”.
Châu Belle (Yamakasi) legt uit dat het een “soort vrijheid” of “soort uitdrukking” is; dat parkour ‘slechts een gemoedstoestand’ is in plaats van een reeks acties, en dat het gaat om het overwinnen en aanpassen van mentale en emotionele obstakels en fysieke barrières.
Traceur Dylan Baker zegt: “Parkour beïnvloedt ook iemands denkprocessen door het verbeteren van zelfvertrouwen en kritische denkvaardigheden die het mogelijk maken om dagelijkse fysieke en mentale obstakels te overwinnen”.
Een studie door Neuropsychiatry de l’Enfance et de l’Adolescence (Neuropsychiatrie voor kinderen en adolescenten) in Frankrijk vond dat traceurs meer opwinding en leiderschapssituaties zoeken dan turners.
Het idee van de parkour-filosofie is het idee van “menselijke terugwinning”.
Andy Tran van “Urban Evolution” verduidelijkt het als “een manier om terug te vorderen wat het betekent om een mens te zijn. Het leert ons om te bewegen met behulp van de natuurlijke methoden die we van kinds af aan hadden moeten leren. Het leert ons de wereld aan te raken en ermee te communiceren, in plaats van er erdoor beschermd te worden.
Zoals je ziet zijn er verschillende manieren om Parkour te ervaren en te definiëren. Er is geen goede of slechte manier om een definitie te geven aan parkour.
Wel zijn er verschillende elementen die altijd terugkomen in elke definitie die je tegenkomt;
trainen, mentaal, fysiek, vrijheid, bewegen, obstakels.
Het Hébertisme
Eerder hebben we het gehad over George Hébert. Dit is de grondlegger van het Hébertisme, ook wel Méthode Naturèlle genoemd. Kijkend naar zijn visie, vind je een duidelijke manier om basisvormen van beweging te omschrijven. Deze verdeling is één manier om te kijken naar beweging, zo zijn er veel meer. Wij zijn niet de beweeg politie en willen niet éénzijdig kijken naar beweging. Wel willen we jullie een manier van kijken meegeven.
10 vormen van bewegen;
In de “Méthode Naturèlle” staan 10 vormen van bewegen beschreven die een mens ‘gezond maken’.
- Wandelen
- Rennen
- Springen
- Kruipen
- Klimmen
- Dragen
- Evenwicht/ balans
- Werpen
- Verdediging
- Zwemmen
Veel van deze beweegvormen vind je ook terug in Parkour en Freerunning. Werpen, zelfverdediging en zwemmen zul je minder snel terugzien. Wel zie je verdediging indirect terugkomen in Parkour.
Wat zijn basisvormen van bewegen in Parkour?
Om structuur aan te brengen in de eindeloze mogelijkheden van verplaatsing beginnen we groot (concepten),gaan we naar klein (technieken) en eindigen we met de vaardigheden(skills).
Het is handig om structuur te kunnen zien in verschillende bewegingen, zodat je kunt zien welke bewegingen bij elkaar ‘horen’. Dit gaat je helpen bij bewegingsanalyses, maar ook bij het begrijpen en aanleren van beweging.
Concepten
- Rennen
- Springen
- Klimmen
Technieken
- Precisions, tic tac, plyo’s
- Parkour roll, dive roll, drop roll
- Laché, zwaaien, traverseren, climb-ups
- Wall-run, horizontaal, verticaal, overheen
- Catleap, gelijk level, omhoog, omlaag, naar en over obstakels
- Vaults, over obstakels, hoog, laag, klein, groot, dik, dun
- Flips
Vaardigheden/Skills
- Stil bewegen
- Precisie
- Ritme/Timing
- Flow
- Snelheid
- Energie efficiëntie
- Balans
Hoe gebruik je bovenstaande indeling?
Parkour is ontstaan uit een vriendengroep die uitdagingen op zochten in hun omgeving met een lichte kennis van bewegingen uit het hebertisme. Omdat ze bepaalde bewegingen vaak gebruikten gaven ze die bewegingen/technieken zelf namen, zoals precisions, vaults etc.
We proberen mensen Skills (vaardigheden) aan te leren met behulp van de verschillende technieken. Je kan bijvoorbeeld een hele les besteden met de vaardigheid; stil bewegen. Het maakt niet uit welke technieken je toepast, want je kan op alle technieken de vaardigheid stil bewegen toepassen. Dit maakt dat Parkour een mooie en brede basis is voor veel andere sporten. Want bij Parkour leren we niet persé technieken, we leren hoe we ons lichaam moeten aanpassen aan verschillende situaties.
Vanuit parkour kun je een mooie ‘transfer’ maken naar een scala van andere sporten. Je ziet vaak dat Parkour atleten zich goed weten te integreren in verschillende takken van sporten omdat ze zo breed ontwikkeld zijn. Kortweg, met Parkour als basis kun je andere sporten makkelijker doen.
Kun je meer tips gebruiken? Word dan lid van het Freerun Platform of spar met andere Freerun docenten op ons forum.
