Turntrainers hebben vaak de neiging om turn(st)ers te vertellen wat ze moeten verbeteren. Maar is dat wel de beste manier voor effectief coachen? In hoeverre moeten we de turn(st)er zelf na laten denken en keuzes laten maken? Ook heb je als turntrainer/coach te maken met veel verschillende turn(st)ers in een lesgroep. Het vraagt als trainer/coach veel aanpassingsvermogen om in te spelen op de (leer)behoefte van de turn(st)er. Het is steeds zoeken naar de juiste feedback methode. In dit artikel geef ik jou als trainer een aantal handvatten om effectief te kunnen coachen in je eigen lessen. Om turn(st)ers te motiveren en de eigenaarschap bij de turn(st)er te leggen om doelstellingen te behalen.
Feedback geven
Als turncoach geef je een hoop feedback gedurende de turntrainingen. Maar hoe geef je nou op de juiste manier effectief feedback? Wat is het effect van je feedback op de turn(st)ers en hoe zit dat met het effect van beloningen of straffen?
Voorbeelden negatieve feedback
Vrijwel iedere turncoach weet dat negatieve feedback vaak een slechte invloed heeft op de leerprestaties van turn(st)ers. Toch geven we als turncoach vaak (onbewust) sneller negatieve feedback dan we denken. Hieronder zie je een aantal voorbeelden van uitspraken die weleens voorkomen in de praktijk.
Uiteraard is het niet zo dat je nooit iets negatiefs mag zeggen als turncoach. Wel is het heel erg belangrijk om bewust te zijn van onze valkuilen.
The negativity bias
Wist je dat wij als mens vaak vele malen meer gefocust zijn op negatieve dingen dan de positieve dingen? Zo werkt dat bij het turnen ook. Als trainer zien wij veel sneller welke technische fouten er zijn binnen het turnen dan alle positieve dingen die ook aanwezig zijn. Op zich is dat niet zo gek. Onze wedstrijdsport is natuurlijk heel erg gefocust op het verdienen van punten en zo min mogelijk aftrek (= negatief) te krijgen op de wedstrijdoefeningen.
Wees er alleen als coach van bewust dat ook de turn(st)ers veel meer gefocustzijn op alle negatieve feedback die ze tijdens een training ontvangen. Dit fenomeen wordt ook wel “negativity bias” genoemd (negativiteitseffect). Waarbij het idee is dat, zelfs als ze van gelijke intensiteit zijn, dingen van meer negatieve aard een groter effect hebben op iemands psychologische toestand en processen dan neutrale of positieve dingen.
Bekijk ook onderstaande video over de negativity bias en hoe je daarmee omgaat.
Effectief coachen: The super mario effect
Uit een onderzoek bleek dat mensen minder pogingen deden om een taak succesvol te voltooien dan wanneer er geen negatieve feedback/strafpunten gegeven werd.
Als turncoach hebben wij natuurlijk het beste voor met onze turn(st)ers. Toch is het altijd verstandig om jezelf af te vragen of de feedback die wij geven daadwerkelijk motiveert om te blijven toe werken naar een doel.
In sommige gevallen is het dus zelfs beter om helemaal geen feedback te geven dan dat we negatieve feedback geven.
Bekijk ook onderstaande video over het onderzoek.
Straffen & belonen van turn(st)ers
In de praktijk werkt belonen vaak beter dan straffen. Maar waarom is dat zo? Positieve feedback activeert een beloningssignaal in de hersenen, dat de nadruk legt op de handeling die het veroorzaakte, waardoor je dat in de toekomst vaker gaat doen. Om iemand iets te laten doen, moet je ze er dus een positieve, belonende associatie bij laten hebben. Wil je bepaald gedrag laten stoppen, dan schrikt de negatieve associatie van straf juist beter af. Vaak maak de wijze van een beloning niet veel uit. Dit kan op verschillende manieren:
– Verbaal: bijv. “Goed gedaan, ik ben trots op je”.
– Fysieke: bijv. een schouderklopje
– Materialistisch: bijv. het geven van een sticker.
Tips:
– Op het moment dat dezelfde beloning te vaak wordt gebruikt vervalt het positieve effect.
– Teveel focussen op belonen kan ervoor zorgen dat turn(st)ers teveel extrinsiek gemotiveerd worden i.p.v. intrinsiek.
Effectief coachen: Sandwich methode
Zoals je in dit artikel al gelezen hebt werkt positief coachen een stuk beter dan negatieve feedback. Maar hoe geef je dan je feedback aan turn(st)ers? Gebruik de sandwichmethode om iemand op een positieve wijze feedback te geven. Door met iets positiefs te starten zal de turn(st)er de feedback beter oppakken dan bij direct een verbeterpunt.
✅ Begin met iets positiefs
✅ Geef een verbeterpunt (laat bij voorkeur de turn(st)er zelf nadenken hierover)
✅ Eindig met iets positiefs
Probeer elk punt zo specifiek mogelijk te maken. Bijv. “Je zwaaide nu je hakken goed op” (concrete feedback) i.p.v. “Goed gedaan” (algemene feedback).
Dit betekent niet dat je altijd alleen maar de sandwichmethode moet gebruiken tijdens de lessen. Maar het is wel een krachtige methode om feedback goed & effectief over te brengen.
Functioneel feedback geven bij effectief coachen
Als turncoach is het super belangrijk om functionele feedback te kunnen geven. Toch is dit in de praktijk voor veel trainers lastiger dan dat het lijkt.
Als turntrainer/coach geef je heel wat aanwijzingen tijdens een training. Vaak is het verstandig om na te denken of de aanwijzingen die je gegeven hebt wel echt zo functioneel waren.
“Maak de handstand wat meer naar de handstand” -> voelt de turnster hoever ze in handstand op de balk staat? En speelt er misschien angst waardoor ze de handstand niet volledig opgooit?Functioneel feedback geven kan een uitdaging zijn voor sommige trainers. Toch als je het onder de knie hebt, behaal je de beste leerresultaten bij turn(st)ers!
Specifieke feedback geven
Hoe goed feedback opgepakt wordt door een turn(st)er is vaak ook afhankelijk van hoe specifiek de feedback is die gegeven is.In de praktijk komt het veel voor dat een turncoach bijv. een turn(st)ers aanmoedigt met “goed zo!”. Natuurlijk is dit een goede basis voor het geven van positieve feedback. Echter wil je ook dat de turnster iets met de feedback kan en ervan leert. “Goed zo” is niet specifiek. Een turnster weet dan niet wat ze goed gedaan heeft.“Dat was een goede sprong” is al een stuk specifieker. Maar ook hierbij weet de turnster niet exact wat ze goed gedaan heeft. Deze voorbeelden noemen we ook wel: algemene positieve feedback.
Feedback verwerken
Als turncoach zie je soms wel direct 4 of 5 verschillende aanwijzingen als je kijkt naar een turnelement. Helaas kan je niet alle tips direct tegelijk meegeven aan een turn(st)er. De meeste turn(st)ers kunnen maar 1 of max. 2 aanwijzingen tegelijk verwerken.
Daarnaast zit er ook nog een groot verschil in hoe je de feedback brengt en of je de turn(st)er zelf na laat denken over de feedback. Het grote voordeel van de turn(st)er na te laten denken is dat er meer eigenaarschap ontstaat wanneer een turn(st)er zelf het verbeterpunt op weet te noemen. De kans is dan ook een stuk groter dat de feedback opgepakt wordt.
Bij het geven van aanwijzingen heb je ook verschillende manieren van het geven van de feedback.
Bijvoorbeeld bij een buikdraai waarbij je wilt dat een turnster haar kin op de borst houdt bij een buikdraai:
Gebiedende wijs: “Hou je kin op je borst”
Vragende wijs: “Wat moet je met je kin doen?” “Wat kan je verbeteren?”
Interne focus: “Probeer je kin op je borst te houden”
Externe focus: “Kijk naar je navel tijdens de buikdraai..”
De gedachte is dat met een interne focus de turn(st)er heel erg bewust wordt gemaakt van de bewegingen, terwijl een externe focus meer de automatisering van een beweging bevordert. Externe focus kost meestal minder energie van het werkgeheugen van de sporter waardoor de feedback op deze manier meestal het best opgepakt kan worden.
Tips:
– Probeer bij feedback te begeleiden/coachen i.p.v. voor te zeggen en laat de turn(st)ers zelf na denken.
– Stel (open)vragen aan turn(st)ers i.p.v. het geven van de oplossingen.
Kunnen herkennen van oorzaak & gevolg
Bij het geven van technische feedback is het belangrijk om een onderscheid te kunnen maken tussen de oorzaak en de gevolgen van een technische fout.
In de voorbeeldvideo hieronder zie je aan de linkerzijde een turner die de voorzwaai nog niet zo hoog kan maken/ de voeten laag zijn en een holle positie. Veel trainers hebben dan de neiging aanwijzingen te geven gericht op de voorzwaai: bijv. “Je moet je voeten hoger opschoppen in de voorzwaai”.
Als je goed kijkt zie je dat de hangfase na de achterzwaai te vroeg in wordt gezet (de oorzaak). Hierdoor schopt de turner de voeten meer horizontaal i.p.v. verticaal (het gevolg) en is dus niet in staat om de voeten hoger op te schoppen. Het is dan veel effectiever om gerichte aanwijzingen te geven om eerst de oorzaak aan te passen en te kijken of de gevolgen daarmee ook opgelost worden.
Analyseren van turnbewegingen
Om gerichte technische feedback te kunnen geven is het noodzakelijk dat je als turncoach in staat bent om turnbewegingen te analyseren. Veel trainers vinden het lastig om direct de technische fouten te spotten in turnbewegingen. Turnbewegingen gaan natuurlijk meestal super snel dus dat is niet gek dat je niet alles in één keer kunt zien.
Geef het bij de turn(st)er aan als je iets niet meteen ziet en vraag of je nog een keer mag kijken. Dat is altijd beter dan “zomaar” feedback te geven zonder dat je weet dat het effectieve feedback is.
Om steeds beter te worden in het analyseren van turnbewegingen helpt het om zoveel mogelijk turnelementen te bekijken en te analyseren. Vaak moet je dit gewoon veel oefenen. Kun je niet ontdekken waar het probleem ligt bij een turnelement van een turn(st)er? Film het turnelement dan eens en speel het meerdere malen af in slowmotion. Zet er eventueel een goede uitvoering van een andere turn(st)er naast en je kunt vaak al snel het verschil zien.
Hieronder kun je een lijst met handige apps vinden om turnelementen op te nemen en te analyseren:
- Coachmyvideo (gratis & betaalde versie)
- Hudl Technique (gratis)
- Coach`s Eye (betaald)
- Dartfish Express (betaald)
Daarnaast is Winnercam steeds meer in opkomst in Nederland. Dit programma is gratis voor coaches maar turn(st)ers (of clubs) moeten ervoor betalen.
Winnercam draait alles om een simpel polsbandje. Door de techniek in het polsbandje kan een smartphone zelfstandig een videoanalyse maken van bijvoorbeeld een turnelement of turnoefening, om de video direct na die oefening, één op één te delen met sporter en coach.
Een alternatief is Pivo. Pivo is een statief waar je je smartphone in kunt doen dat automatisch bewegingen constateert. Handig om bijvoorbeeld oefeningen op sprong & balk op te nemen. Klik hier voor meer info over Pivo >>>
Bewegingsanalyse cheatsheet
Successen vieren
Het stil staan bij succes is een belangrijke bijdrage aan het positief coachen van een trainer. Wanneer een turn(st)er na lang oefenen een turnelement heeft behaald is de trainer vaak heel blij voor haar. Helaas heeft vrijwel iedere trainer de valkuil om na het behalen van het turnelement de neiging om te zeggen “en probeer nu..” Als turntrainer ben je soms zo erg bezig met waar je naar toe wilt met de turn(st)ers dat je vergeet stil te staan bij (en te genieten van) het succes.
De turnster heeft er misschien wel weken voor moeten knokken om die kip zelfstandig uit te kunnen voeren. Waarom willen we als turntrainer er dan direct een hoge zwaai bij hebben of dat de volgende beurt met rechte armen is? Probeer dus soms echt even stil te staan bij het succes van de turnster en probeer daar samen van te genieten, zonder direct door te willen naar het volgende stapje/doel.
Evalueren & reflecteren
Als je echt wilt weten hoe jij als trainer/coach overkomt op turn(st)ers dan is het zeker de moeite waard om het gewoon eens te laten toetsen wat de turn(st)ers van jou als trainer vinden. Dit kan er zeker aan bijdragen aan het effectief coachen.
Enerzijds kan dit erg confronterend zijn als coach maar anderzijds kan het ook enorm veel energie en sturing geven. Wie weet zijn de turn(st)ers wel super enthousiast over je, dan is dat natuurlijk heel fijn om te weten. Als coach kun jij ook weleens wat extra extrinsieke stimulering gebruiken 😉
Tips:
- Vraag eens aan turn(st)ers hoe je lesgeeft
- Vraag eens aan de turn(st)er of de manier waarop je hulpverleend prettig is
- Neem een enquête (of een andere vorm) af bij je turn(st)ers en/of ouders
- Vraag eens om tips en tops aan turn(st)ers (bij voorkeur anoniem)
- Het geeft jezelf als coach meer inzicht en mogelijk zelfs een boost!
Bijscholing effectief coachen
Wil je meer leren over effectief coachen en weten hoe je dat toepast in je eigen turntrainingen? Bezoek dan onze workshop effectief coachen en verdien vier licentiepunten. Is er op dit moment geen bijscholing bij jou in de buurt of wil je direct starten? Start dan de online bijscholing effectief coachen vanuit huis en verdien één licentiepunt per bijscholing.
Als turncoach moet je natuurlijk goed kijken welke coachingsmethode het beste bij jou past. Je kunt daarbij ook niet altijd dezelfde methodes gebruiken. Ook is het niet altijd verstandig om de volledige eigenaarschap bij de turn(st)er te leggen. De kracht ligt vooral in het variëren ervan en als trainer/coach te bekijken wat het beste werkt bij het leervermogen van een turn(st)er. Zo speel je het beste in op de diverse leerbehoeften van de turn(st)ers.
Wees als trainer/coach bewust van je eigen handelen en blijf het effect op de turn(st)ers ervan toetsen. Zo zorg je het meest voor effectief coachen.
Natuurlijk ben ik ook erg benieuwd waar jij als turncoach op let bij het effectief coachen van turn(st)ers. Laat het me weten in de opmerkingen!
