Wedstrijdzenuwen….. Met bibberende benen en trillende zweethandjes sta je naast de balk te wachten tot je je mag aanmelden bij de jury. De jury is nog steeds bezig met het beoordelen van de oefening van de turnster voor je. Wat deed zij het netjes en sierlijk, en ook nog eens 0 vallen van de balk. ‘’Zo goed kun jij dat niet’’ zeg je met een stem vol van zenuwen tegen jezelf. Je maakt je ontzettend druk over de radslag waarbij je wilt blijven staan. Dat ging enorm slecht in de laatste training voor de wedstrijd, toen is het maar drie keer gelukt. Oh, de jury is klaar. Ach jee, nu moet ik. Hoe begon mijn oefening ook al weer…?
Herkenbaar, die zenuwen die gieren door jouw lijf? Maak jij je net zo druk als in het hierboven beschreven voorbeeld? Dan hebben we hieronder een paar tips op een rijtje gezet om jouw wedstrijdzenuwen onder controle te krijgen.
Goede voorbereiding is het halve werk
Zorg dat je fysieke en mentale conditie on point zijn. Een goede fysieke conditie: coördinatie, lenigheid, uithoudingsvermogen, kracht en snelheid zijn voorwaardes om de elementen goed en blessurevrij te kunnen uitvoeren. Als je van jezelf weet dat je je hierin optimaal hebt voorbereid, zul je minder wedstrijdzenuwen op de wedstrijdvloer ervaren.
Oefen in wedstrijdsituaties
Train je hele wedstrijdoefening vanaf minimaal twee weken van te voren, zodat je optimaal bent voorbereid. Je wilt voorkomen dat je elementen pas de week of training vóór de wedstrijd gaat uitvoeren, want dat verhoogt de druk en wedstrijdzenuwen enorm. Ook moet je een element voldoende hebben herhaald om het in meer stressvolle situaties even goed te kunnen uitvoeren als in de training. Probeer ook eens met je groepsgenoten een gehele wedstrijd na te bootsen. Bekijk elkaars oefening, geef tips en tops, waardoor het vertrouwen in je wedstrijdoefening groeit.
Oefen in verschillende situaties tegen de wedstrijdzenuwen
Turn je wedstrijd oefening eens in stilte of juist met hele storende muziek of andere afleiding. Oefen ook op verschillende balken/ bruggen of zelfs trainingszalen. Variatie is the key zodat je onder alle omstandigheden je wedstrijdoefening kunt uitvoeren zonder dat dit extra stress en zenuwen oplevert.
In jezelf geloven
De mate van zelfvertrouwen hangt samen met het ervaren van angsten, de mate van motivatie en concentratie. Zo heeft iemand met ‘’voldoende’’ zelfvertrouwen (niet te veel, niet te weinig), minder last van angsten, is meer gemotiveerd en heeft meer concentratie.
Zelfvertrouwen kun je vergroten door je behaalde doelen bij te houden. Ook kun je de mate van zelfvertrouwen vergroten door mentale skills zoals leren door visualisatie en observatie van anderen. Veelal wordt er gefocust op de fysieke uitvoering van een element of wedstrijdoefening maar probeer deze ook eens te visualiseren. De derde mogelijkheid om je zelfvertrouwen te vergroten is de ‘’verbale overtuiging’’. Complimenten, positieve feedback en positieve self-talk vergroten je zelfvertrouwen. Zoals in het bovenstaande voorbeeld staat genoemd, is ‘’zo goed kun jij dat niet’’ niet echt een goede zelf-talk voordat je je oefening begint.
Ademhalingsoefeningen/ focus verleggen
Probeer je focus te verleggen naar je ademhaling. Visualiseer hoe je adem via je neus je longen in komt, en deze bij de uitademing verlaat. Zo krijgen je ‘’negatieve gedachtes’’ geen ruimte en reduceer je de stressreactie van je lichaam (verhoogde hartslag, ademhaling etc.).
Oefeningen
Wil jij meer oefeningen om je zenuwen onder controle te krijgen. Of wil je wel eens weten hoe andere turnsters met deze zenuwen omgaan? Kijk dan eens op het turnstersplatform van Beter Turnen!
Burton, D., & Raedeke, T. D. (2008). Sport psychology for coaches. Human Kinetics.